Վայոց ձորի մարզը

Վայոց ձորի մարզը ՀՀ մարզերի շարքում տարածքի մեծությամբ գրավում է միջին տեղ, իսկ բնակչության թվով ամենափոքր մարզն է։ Մարզը զբաղեցնում է 2308 քառ.կմ մակերես, հյուսիսից սահմանակից է Գեղարքունիքի մարզին, հյուսիսարևելքից` Արցախին, հարավարևելքից` Սյունիքին, հարավից` Նախիջևանի Հանրապետությանը (Ադրբեջան), արևմուտքից` Արարատի մարզին։ Վայոց ձորը բնակատեղի է եղել վաղնջական ժամանակներից։ Այս փաստի մասին վկայում են պեղումների ընթացքում հայտանաբերված նախամարդու իրերը, բրոնզե դարին վերաբեող դաշույնները, ճարմանդները, ապարանջանները, մատանիները և այլ իրեր։ Ժայռերին հայտնաբերվել են բազում փորագրություններ, որսորդական տեսարաններով և զանազան կենդանիներով։ Իսկ 2008 թվականին միջազգային հնագիտական արշավախմբի կողմից Վայոց ձորում կատարված նոր հայտնագործությունը ևս մեկ անգամ ապացուցեց, որ Վայոց ձորը եղել է բնակատեղի ավելի … Continue reading Վայոց ձորի մարզը

Արագածոտնի մարզ

ՀՀ Արագածոտնի մարզը իր աշխարհագրական դիրքով, տնտեսական եւ քաղաքական, պաշտպանական նշանակությամբ, բնակլիմայական պայմաններուվ միշտ էլ կարեւոր դեր է ունեցել հայոց պատմության բոլոր ժամանակներում:Արագածոտնի մարզը գտնվում է Հայաստանի արևմտյան մասում։ Մարզում պահպանվել են դեռևս նախնադարյան մարդու բնակության, կիկլոպյան ամրոցների հետքեր, պաշպանական ու պաշտամունքային հնադարյան բազմաթիվ կառույցների մնացորդներ: Մարզը երեք կողմից շրջապատված է լեռներով, որոնցից մեկը Հայաստանի ամենաբարձր լեռնագագաթ Արագածն է (4,090 մ): Արագածոտնի մարզկենտրոնը և ամենամեծ քաղաքը Աշտարակն է։ Արագած լեռ Արագածի անվան ծագումը կապվում է Հայկի որդի Արամանյակի հետ: Մեկ այլ վարկածով՝ Արագածը կոչվել է Արա աստծո անունով և նշանակում է Արայի գահ: Լեռը Հարավային Կովկասի ամենաբարձր գագաթն է և … Continue reading Արագածոտնի մարզ

Արշակունիների արքայատոհմ

Արշակ II Արշակ II­ (350-368թթ.) Արշակունյաց տոհմի հայտնի արքաներից էր Արշակ II­ (350-368թթ.)։ Գահ բարձրանալուց հետո Արշակ թագավորը ձգտում է խաղաղություն և համերաշխություն հաստատել երկրում։ Նա ամրապնդում է երկրի իշխանությունը։ «Եվ Հայաստան աշխարհի թագավորությունը նորոգվեց ու պայծառացավ»,– գրում է Փավստոս Բուզանդ պատմիչը։ Արշակ II-ի օրոք Հայոց կաթողիկոս է դառնում Ներսես Մեծը, որը Գրիգոր Լուսավորչի ժառանգներից էր։ Ներսես կաթողիկոսը մեծ բարենորոգումներ է կատարում։ Նրա նախաձեռնությամբ գումարված եկեղեցական ժողովում կանոններ են սահմանվում, որոնք կարգավորում էին երկրի և՛ եկեղեցական, և՛ աշխարհիկ գործերը։ Արշակ և Շապուհ։ Արշակ թագավորի կառավարման սկզբնական շրջանի խաղաղությունը, սակայն, շուտով ընդհատվում է։ Պարսից բազմաքանակ զորքերը ներխուժում են Հայաստան, բայց չեն … Continue reading Արշակունիների արքայատոհմ

Ուսումնական երրորդ շրջանի ամփոփում. Հայրենագիտություն

Փետրվար ամիս Վահագն Վիշապաքաղ Արա Գեղեցիկ և Շամիրամ Արտաշես և Սաթենիկ Լոռի Մարտ ամիս ՈՒՐԱՐՏՈՒ.ՎԱՆԻ ԹԱԳԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆ Շիրակի մարզ Արտաշեսյան արքայատոհմ Ապրիլ ամիս Ուսումնական գարուն. Հայրենագիտություն Զատկածես իմ ընտանիքում  Արշակունիների արքայատոհմ Արշակունիների արքայատոհմ  Արագածոտնի մարզ Վայոց ձորի մարզը Մայիս ամիս Արագածոտնի մարզի տեսարժամ վայրեր Վայոց ձորի մարզը

Վայոց ձորի մարզը

Վայոց ձորի մարզը ՀՀ մարզերի շարքում տարածքի մեծությամբ գրավում է միջին տեղ, իսկ բնակչության թվով ամենափոքր մարզն է։ Մարզը զբաղեցնում է 2308 քառ.կմ մակերես, հյուսիսից սահմանակից է Գեղարքունիքի մարզին, հյուսիսարևելքից` Արցախին, հարավարևելքից` Սյունիքին, հարավից` Նախիջևանի Հանրապետությանը (Ադրբեջան), արևմուտքից` Արարատի մարզին։ Վայոց ձորը բնակատեղի է եղել վաղնջական ժամանակներից։ Այս փաստի մասին վկայում են պեղումների ընթացքում հայտանաբերված նախամարդու իրերը, բրոնզե դարին վերաբեող դաշույնները, ճարմանդները, ապարանջանները, մատանիները և այլ իրեր։ Ժայռերին հայտնաբերվել են բազում փորագրություններ, որսորդական տեսարաններով և զանազան կենդանիներով։ Իսկ 2008 թվականին միջազգային հնագիտական արշավախմբի կողմից Վայոց ձորում կատարված նոր հայտնագործությունը ևս մեկ անգամ ապացուցեց, որ Վայոց ձորը եղել է բնակատեղի ավելի … Continue reading Վայոց ձորի մարզը

Արագածոտնի մարզի տեսարժամ վայրեր

Արագածոտնի մարզի ամրոցները և բերդերը Դաշտադեմի ամրոց Դաշտադեմ գյուղում է գտնվում Դաշտադեմի ամրոցը, որը նաև անվանում են Քաղնի։ Ամրոցը կառուցվել է Կամսարական իշխանական տան օրոք։ Ենթադրաբար կառուցվել է ուրարտական ամրոցի տեղում։ Դաշտադեմի ամրոցի յուրօրինակությունը կայանում է նրանում, որ այն, ի տարբերություն հայկական բազմաթիվ ամրոցների, չի ապավինել բնական պաշտպանությանը: Այն չունի աշխարհագրական այնպիսի նպաստավոր պայմաններ՝ ձորեր, գետեր, ժայռեր, որոնք կապահովեին նրա պաշտմանությունը: Ամրոցի ապահովությունը դրված էր իր հզոր պարիսպների վրա: Եվ, չնայած սրան, այն համարվում էր պաշտպանական ամուր կառույց։ Ամրոցի համալիրը բավականին հարուստ է եղել իր շինություններով: Տարածքում հայտնաբերվել են երկու եկեղեցի, միջնաբերդ, ջրամբարներ, Խանի պալատ, դրա երկշերտ պարիսպները: Ամրոցի գլխավոր … Continue reading Արագածոտնի մարզի տեսարժամ վայրեր

Արշակունիների արքայատոհմ

Արտաշեսյաններից հետո Հայաստանը կառավարող հաջորդ արքայատոհմը Արշակունիներն էին։ Արշակունյաց արքայատոհմը շատ նշանավոր թագավորներ է տվել. Տրդատ I, Վաղարշակ, Տրդատ III Մեծ, Արշակ II, Պապ, Վռամշապուհ և ուրիշներ։ Ժողովուրդը նրանց մասին բազմաթիվ զրույցներ ու առասպելական պատմություններ է ստեղծել։ Նրանց հերոսական գործերը չեն մոռացել հետագա սերունդները։ Արշակունյաց արքայատոհմի կառավարման ժամանակաշրջանում շատ նշանավոր գործեր են կատարվել։ Այսպես Վաղարշակ թագավորը հիմնադրել է Վաղարշապատ քաղաքը, որն այսօր էլ կա։ Տրդատ III Մեծ որդին Խոսրով Կոտակը, Հայաստանի մեկ ուրիշ մայրաքաղաքի` Դվինի հիմնադիրը եղավ։ Քաղաքն այսօր չկա, բայց այդ անունով ուրիշ բնակավայրեր կան։ Նույն արքան է հիմնել նաև Խոսրովի անտառը, որ մինչև օրս էլ կա և պահպանվում … Continue reading Արշակունիների արքայատոհմ

Զատկածես իմ ընտանիքում

Մենք մեր ընտանիքով զատիկը նշում ենք ներկելով ձվերը, պատրաստելով չամչով փլավ, և ձուկ։ Ես և եղբայրս օգնում ենք տատիկին և մայրիկին։Պատրաստելով զատկական սնուննդ, և զարդարելով սեղանը, խաղալով ձվակռիվ, մենք անցկացնում ենք  ժամանակը մեր ընտանիքով,սեղանին դնելով գինի և դնում ենք նաև կանաչու տարբեր տեսակները:Ձուն խորհրդանիշն է աշխարհի, և այն պարտադիր է ներկել միայն կարմիր գույնով, ինչը նշանակում է, որ ամբողջ աշխարհը փրկվեց Քրիստոսի արյամբ:

Ուսումնական գարուն. Հայրենագիտություն

«Բարեկամության ձեռքեր» յուրօրինակ մարմարե հուշարձանը գտնվում է «Երիտասարդական» մետրոյի կայարանի հարևանությամ, այն նվեր է Երևանին Իտալիայի Կարարա քաղաքից։ Քանդակը հանդիսանում է մայրաքաղաք Երևանի և Իտալիայի Կարրարա քաղաքի եղբայրության խորհրդանիշը։ Հուշարձանը հետաքրքիր պատմություն ունի. 1961 թվականին հայ քանդակագործ Արա Հարությունյանը Կարարայում մասնակցել է բիենալեին: Մի խումբ այլ մասնակիցների հետ նա այցելեց տեղի հայտնի քարհանքը, որտեղ նկատեց հսկայական հուշարձանի բեկորներ՝ գլուխ, ձեռքեր և ոտքեր: Պարզվեց, որ դա Հիսուս Քրիստոսի անավարտ արձան է։ Քանդակագործին չէր հաջողվել հովանավորներ գտնել աշխատանքն ավարտելու համար։ Նկատելով հայ քանդակագործի հետաքրքրությունը այս բեկորների նկատմամբ՝ սեփականատերերը դրանք առաջարկել են նրան։ Հարությունյանը, Հայաստան վերադառնալուն պես, Երևան քաղաքի գործկոմի ղեկավար Գրիգոր Հասրաթյանին ներկայացրել է նման արձան ունենալու գաղափար, որը … Continue reading Ուսումնական գարուն. Հայրենագիտություն

Արտաշեսյան արքայատոհմ

Արտաշեսյան արքայատոհմը գահակալել է մ. թ. ա. 189 – մ. թ. 1 թթ-ին: Նրանց օրոք Մեծ Հայքի թագավորությունը հասել է իր հզորության գագաթնակետին: Արքայատոհմը կոչվել է հարստության հիմնադիր արքա Արտաշես Ա-ի (մ. թ. ա. 189 թ. – մոտ160 թ.) անունով: Հարստության հիմնումը,Արտաշես Ա արքան. Արտաշեսյանների թագավորություն, մ․թ․ա․ 189- մ․թ․ 1 թվականներին գոյություն ունեցած թագավորություն է, որի հիմնադիրը Արտաշես Ա Բարեպաշտն է։ Թագավորությունն իր հինադրման սկզբնական շրջանում ունեցել է նվազագույնը 250 հազար կմ2 տարածք, իսկ հզորության գագաթնակետի՝ Տիգրան Մեծի ազդեցության ոլորտը ընդգրկել է շուրջ 3 մլն կմ2 տարածք։ Թագավորության մայրաքաղաքն ի սկզբանե եղել է Երվանդ Դ Վերջինի կողմից կառուցված Երվանդաշատը, ապա Արտաշես Ա-ի … Continue reading Արտաշեսյան արքայատոհմ